Hatshepsut

Alle dieren zijn gelijk, maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen

Drie en een half duizend jaar geleden, in Egypte, wordt er geprobeerd om een nobele farao uit de geschiedenis te wissen. De naam en afbeeldingen van deze farao worden weggebeiteld van de muren van tempels en standbeelden worden in stukken gehakt en begraven. Waarom?

Hier is de sleutel: de farao Hatshepsut is een vrouw.

In de normale gang van zaken zou zij nooit farao hebben kunnen worden. Hoewel het in het Oude Egypte heel normaal is om als vrouw te regeren namens je zoon als deze nog te jong is om farao te worden, gaat het toch een stap te ver om publiekelijk een vrouw als farao te hebben.

Privé is iedereen, inclusief het koninklijk hof en het priesterschap, heel blij met Hatshepsut als farao. Onder haar leiding worden namelijk de oude handelsroutes weer hersteld waardoor Egypte een stuk welvarender wordt, zijn er eindelijk even geen opschuddende veroveringstochten en worden er in heel Egypte allerlei prachtige monumenten gebouwd die vandaag de dag nog steeds bewonderd worden, zoals de beroemde dodentempel aan de westoever van de Nijl vlakbij de Vallei der Koningen.

Bovendien: om tegemoet te komen aan het publieke beeld dat farao’s altijd mannen zijn, voert Hatshepsut een fascinerende transformatie uit in haar publieke imago. In een periode van 3 jaar verandert zij haar afbeeldingen langzaam van een vrouw met een lange jurk, via een wat meer androgyn persoon met een mannelijke kilt, in een man met een faraohoofddoek en een ceremoniële baard. Daarmee kan Hatshepsut vandaag de dag een geweldig voorbeeld zijn voor mensen die zich niet altijd thuis voelen binnen de verwachte genderrollen.

Toch wordt er, 20 jaar na haar dood, geprobeerd om Hatshepsut uit de geschiedenis te wissen. Het idee dat er ooit een vrouw, 15 jaar lang, op de troon van Egypte heeft gezeten is simpelweg te bedreigend.

Gelukkig voor ons is de censuur niet grondig genoeg geweest. Voldoende bewijs is overgebleven om het verhaal te kunnen vertellen van deze bijzondere vrouw. Wat speelt er in Egypte in de 15e eeuw voor onze jaartelling? Wat maakt dat Egyptologen Hatshepsut zien als een van de meest succesvolle farao’s ooit? Hoe heeft zij dit voor elkaar gekregen? En wat betekent vrouwelijkheid (of mannelijkheid) eigenlijk voor jou?

   Zondag 20 september 2020
   Let op: van 20:00 tot 22:00 (inloop vanaf 19:45)
    Kunst- en Filosofiecafé in Wielercafé Doetinchem, Spinbaan 21c
   € 5,00
   Reserveren via deze link (maximaal 20 mensen)
   Wat betekent vrouwelijkheid (of mannelijkheid) voor jou?

Foto: Zitbeeld van Hatshepsut in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden door Rob Koopman onder licentie CC BY-SA 2.0