Wat is filosofie?

Wanneer je alle lagen van de ui hebt gepeld, dan blijft er uiteindelijk niets over

Het is echt niet flauw bedoeld, maar eigenlijk weet ik niet precies wat filosofie is.

Toch kan het interessant zijn om een poging te doen om deze vraag te beantwoorden. De uitwerking hiervan komt namelijk zelf neer op het bedrijven van filosofie. Een eerste deel van het antwoord op de vraag is dan ook: filosofie is een activiteit.

Het Griekse woord philosophía en evengoed ons Nederlandse woord wijsbegeerte drukken uit dat filosofie wordt voortgedreven door een liefde voor wijsheid. Daarmee is filosofie – en de meeste filosofen hebben het stuk voor stuk laten zien – een zaak van het verstand én van het hart.

Wat is het onderwerp van filosofie? Tja, dat is, in tegenstelling tot de meeste wetenschappen, moeilijk te zeggen. Het is niets specifieks. Vandaar dat men wel eens oppert dat Het Leven of Het Bestaan zelf het onderwerp is.

Filosofie is dus geen typische wetenschap. Ze probeert de onderwerpen van de andere wetenschappen te overstijgen, te omvatten of met elkaar in verband te brengen. Zo probeert ze om tot een overkoepelend wereldbeeld te komen. Zeer typerend voor filosofie is dan ook het meta-principe: het kan denken zijn over denken, over wetenschap, over taal, over bewustzijn, over religie, enz…

Wat betekent filosofie voor jou?

Foto: De school van Athene, geschilderd door Rafaël in 1510